W poniedziałek 14 lutego minęło 80 lat od powstania Armii Krajowej – największej podziemnej armii w okupowanej przez Niemców Europie. Z tej okazji w Przasnyszu odbyły się uroczyste obchody upamiętniające bohaterów, których postawa stanowiła fundament wolnej Polski.
14 lutego 1942 r. z rozkazu Naczelnego Wodza generała
Władysława Sikorskiego, istniejący dotychczas Związek Walki Zbrojnej - zbrojne
struktury Polskiego Państwa Podziemnego, został przemianowany na Armię Krajową.
80 lat później, w poniedziałek 14 lutego 2022 roku w Przasnyszu przy pomniku powieszonych członków ZWZ-AK
odbyła się uroczysta zbiórka zorganizowana przez Dowódcę 2. Ośrodka
Radioelektronicznego w Przasnyszu. W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele
służb mundurowych, władz samorządowych: Powiatu, Miasta oraz Gminy oraz
jednostek im podległych. Powiat Przasnyski reprezentował Wicestarosta
Przasnyski Waldemar Trochimiuk oraz Sekretarz Powiatu Anna Obidzińska – Wójcik.
Podczas uroczystych obchodów odśpiewano Hymn Polski oraz
Pieśń Reprezentacyjną Wojska Polskiego.
Przedstawiciel Muzeum Historycznego w Przasnyszu wygłosił mowę
okolicznościową. Następnie odczytano Apel Poległych, a Kompania Wojska
Polskiego oddała Salwę Honorową, po czym delegacje przybyłe na uroczystość
złożyły kwiaty pod pomnikiem poległych 17 grudnia 1942 roku członków ZWZ-AK.
ZWZ-AK jest uważana za największe i najlepiej zorganizowane
podziemne wojsko działające w okupowanej przez Niemców Europie. W skład AK
weszło około 200 organizacji wojskowych, działających pod okupacją niemiecką i
sowiecką. Początkiem Polskiego Państwa Podziemnego była konspiracyjna
organizacja Służba Zwycięstwu Polski (SZP), zawiązana w nocy z 26 na 27
września 1939 r. przez grupę wyższych rangą oficerów z gen. Michałem
Karaszewiczem-Tokarzewskim, przy współudziale prezydenta miasta Stefana
Starzyńskiego.
13 listopada 1939 roku, decyzją polskiego rządu we Francji,
SZP przemianowano na Związek Walki Zbrojnej. Kierował nim z Francji – jako
minister ds. kraju – gen. Kazimierz Sosnkowski. Dowódcą krajowym został,
awansowany na generała brygady – Stefan Rowecki "Grot". ZWZ
rozbudowywał swoje struktury i tworzył podziemne wojsko, pracował nad scalaniem
organizacji konspiracyjnych, zajmował się szkoleniem kadr i gromadzeniem broni,
prowadził działalność propagandową i podejmował akcje sabotażowo-dywersyjne,
organizował wywiad i kontrwywiad, przeciwdziałał niemieckiemu terrorowi.
Tworzył podstawy organizacyjne i kadrowe dla przyszłego powstania zbrojnego.
14 lutego 1942 r. premier RP gen. Władysław Sikorski wydał
rozkaz przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. AK była
konspiracyjną organizacją wojskową stanowiącą integralną część Sił Zbrojnych
RP. Podlegała Naczelnemu Wodzowi i Rządowi Rzeczypospolitej Polskiej na
uchodźstwie. W zamierzeniach rządu miała być organizacją ogólnonarodową,
ponadpartyjną, a jej Komendant Główny - jedynym, upełnomocnionym przez rząd
dowódcą krajowej siły zbrojnej. Głównym zadaniem AK było prowadzenie walki o
odzyskanie niepodległości przez organizowanie i prowadzenie samoobrony oraz
przygotowanie armii podziemnej na okres powstania powszechnego, które miało
wybuchnąć na ziemiach polskich w okresie militarnego załamania Niemiec.
